Beskid Wyspowy to kraina pięknych zabytków i malowniczo położonych wiosek. Jedną z ciekawszych miejscowości w tym rejonie jest Łososina Górna, która w latach 70-tych XX wieku została włączona do Limanowej i obecnie funkcjonuje jako jej dzielnica.
Miejscowość ta jest nie tylko atrakcyjna dla miłośników ciekawych zabytków, ale również dla tych, którzy uwielbiają górskie wędrówki. Dla nich Łososina Górna jest świetnym punktem wypadowym w Pasmo Łososińskie oraz na Sałasz.
Jako samodzielna wieś może się Łososina Górna pochwalić długą i ciekawą historią. Jej początki sięgają XIV stulecia, zaś pierwszą wzmiankę o tej wsi można znaleźć w źródłach historycznych pod datą 1320 rok. W początkowym okresie tej miejscowości ważną rolę odgrywał rycerski ród Krzywaśny, który uchodzi za protoplastów bardziej znanych w polskich historii rodów: Stadnickich oraz Lubomirskich. W dziejach Łososiny Górnej nie brak ważnych wydarzeń związanych z życiem religijnym. Ciekawym epizodem w dziejach wsi jest okres reformacji, kiedy to miejscowy kościół został przemieniony w ariański zbór. Stało się tak za sprawą reformacyjnych zapędów ówczesnych właścicieli wsi – rodziny Rupniowskich, która uchodziła za gorących zwolenników Braci Polskich. Mówiąc o rodzinie Rupniowskich warto wspomnieć o najbardziej znanym jej członku. Był nim Joachim Łukasz Rupniowski – poeta doby baroku, który jednocześnie silnie związał się z ruchem ariańskim i piastować w tej społeczności szereg ważnych funkcji.
Beskid Wyspowy – co warto zobaczyć
Dość burzliwym okresem w dziejach Łososiny Górnej był wiek XIX. Szczególnie niespokojnie było tu w okresie słynnej rabacji galicyjskiej, kiedy to zbuntowani chłopi otwarcie występowali przeciw swym panom. W Łososinie Górnej, podobnie jak w wielu innych okolicznych miejscowościach, chłopi napadli na miejscowy dwór, niszcząc go i zmuszając jego właścicieli do ucieczki. Dziś po dawnym dworze nie ma śladu, choć do jego ostatecznego zniszczenia doszło dopiero w latach 80-tych XX wieku w wyniku pożaru. Warto dodać, że dwór ten w latach 1929 – 1952 odgrywał ważną rolę z naukowego punktu widzenia. W tym czasie w jego murach działała Górska Szkoła Rolnicza, pierwsza tego typu placówka w Polsce, której głównym celem było nauczenie młodych ludzi zasad uprawiania ziemi w trudnych warunkach górskich.
Dziś najważniejszym zabytkiem w Łososinie Górnej jest drewniany kościół, który wzniesiono w XVII wieku. W jego wnętrzu nie brak starszych zabytków, jak chrzcielnica z XV stulecia.
